Waarom heeft een wijnfles een inhoud van 75 cl? Het antwoord is simpel, dat stelt de Europese wet uit 1988 die de inhoud van wijnflessen standaardiseerde. Er zit echter een verhaal achter de inhoud van wijnflessen waarvoor je verder terug in de tijd moet gaan. Want glazen wijnflessen waren voor de 19e eeuw niet of nauwelijks beschikbaar. Wijn werd vooral bewaard en vervoerd in amfora’s en houten vaten. De fameuze Franse wijnen werden overal ter wereld geëxporteerd met paard en wagen. Dat transport was in vaten. Een goed wijnvat kon je makkelijk vervoeren. Je rolde het vat de wagen op, sjorde het vast en je was klaar voor transport. Kwam je in de haven, dan rolde je het vat de boot op en zette je het rechtop. Fijne bijkomstigheid was dat een vat goed beschermde tegen oxidatie, er kwam amper lucht bij en de zon had geen invloed op de wijn. Door het gebruik van eikenhout kreeg de wijn wel een fijne bijsmaak, dat namen ze destijds met plezier voor lief.
Longinhoud van glasblazers
Een wijnvat is nogal groot, in een standaard Bordeaux vat past exact 225 liter wijn. Zoveel wijn kon een gezin niet betalen, dus werd het na aankomst overgeschonken in amfora’s of aardewerken kruiken. Door de opkomst van het glasblazen kwam glas steeds meer in de mode. Uit de overlevering komt het prachtige verhaal dat een glasblazer in een teug precies een fles van 750ml kon blazen. Aangezien elk mens een andere longinhoud heeft en overal ter wereld uiteindelijk flessen van 700-800ml voorkwamen (op een paar bijzondere wijnstreken na) is dat verhaal niet heel aannemelijk.
Wijn bij het diner
Een ander verhaal is dat een volwassen man 75cl op een avond kon wegdrinken, of bij het diner dronk. Tja, wie wel eens een kroeg is binnengelopen weet dat de ene mens veel beter tegen alcohol kan dan een ander. Er is niet zoiets als een standaard hoeveelheid drank die je op kunt. Zoete witte wijn of droge witte wijn maakt ook veel verschil, je zit sneller vol van de zoete witte wijn. Daarnaast, waarom zouden er dan 6 flessen in een doos zitten en niet 5 of 10? Want wijn werd uit het vat in flessen overgeschonken, afgeschermd door een natuurkurk. Dat schenken moest wel effectief gebeuren, niemand wil de hele dag hoofdrekenen. Daarom paste ze de grootte van de flessen zo aan dat uit een vat een mooi rond getal zou komen. Welk aantal? Dat werd door exporterende wijnhandelaren bedacht.
Wijnhandel
Want het meest logische verhaal over de inhoud van een fles is dat het door exporteurs bedacht is. De Engelsen en Amerikanen waren zo’n beetje de grootste afnemers van Franse wijnen. Alleen hadden die eigenwijze Britten en Amerikanen al vele eeuwen een andere meeteenheid dan de liter die ze in Frankrijk gebruikten. Zij werkten met de Imperial Gallon, net iets meer dan 4,5 liter. Aangezien zowel de Fransen, Engelsen als Amerikanen graag een handige rekenhoeveelheid wilden voor wijn spraken ze standaardgroottes af die voor allen praktisch waren. Bordeaux werd verhandeld in vaten van 225 liter, ongeveer 50 gallons wijn. Eigenlijk net een fractie minder, maar dat was in het voordeel van de Fransen dus die vonden het prima. De fles moest ook deelbaar zijn in Gallons. 1 Gallon wijn kon je verdelen over 5 flessen van 0,9 liter, maar dat zou veel rekenwerk opleveren en was onhandig om te vervoeren. Een even aantal paste makkelijker in een doos. Dus werd het 6 flessen van elk 0,75, handzaam en praktisch. Dan had je meteen 300 flessen uit een wijnvat, een mooi rond getal.
Europese wijnwetgeving
De exacte maat van een wijnfles was in Europa niet vastgelegd voor elke regio. Gebieden die veel exporteerden naar de UK en de USA hanteerden veelal de 0,75 liter als maat, andere regio’s hadden 0,7 als maat waardoor ze meer flessen uit een oogst konden halen. Dat was niet fair voor de consument, dus wilden ze een vaste maat die voor alle wijnproducenten ging gelden. Door de Europese wet die in december 1988 werd aangenomen veranderde dit definitief, vanaf dat moment werd 0.75 de standaard voor wijn. Er zijn enkele bijzondere flesmaten die in sommige Europese wijnstreken ook mogen, zoals de authentieke Clavelin uit de Jura van 62 cl, maar dat zijn echt uitzonderingen. Dat voor 0,75 is gekozen zal ongetwijfeld met accijnzen te maken hebben, want omdat deze maat in zowel het metrieke stelsel als in Gallons makkelijk om te rekenen is hoeven ze bij het inklaren niet al te moeilijk te rekenen. Grappig toch, dat je elke keer als je een doosje wijn bestelt via Wineheaven.nl, je eigenlijk een gallon wijn aanschaft? Proost.
